In 2015 zijn de kruiswegstaties in de St. Odulphuskerk in Assendelft gerestaureerd. Deze veertien staties zijn in 1887 geschilderd door Jan Bleys (1868-1952), zoon van de architect Adrianus Cyriacus Bleys (1842-1912) die in 1887 verantwoordelijk was voor de nieuwe bouw van de kerk. De in olieverf geschilderde staties zijn kenmerkend voor deze kunstperiode waarin men veel experimenteerde met nieuwe materialen.

De kruiswegstaties zijn op leisteen geschilderd in terughoudende tonen afgestemd op de architectuur. Het gebruik van een zuigende ondergrond zoals leisteen, zorgt ervoor dat het bindmiddel van de olieverf inzinkt waardoor de schildering mat van karakter wordt. Dit effect was wenselijk wanneer bijvoorbeeld het uiterlijk van een fresco of muurschildering nagestreefd werd, iets dat heel gangbaar was in deze periode. Ook typerend voor de monumentale wandkunst is de saamhorigheid met de architectuur.

Niet alleen de kleuren, maar ook de glansgraad en ‘rauwheid’ van het materiaal zijn allemaal op elkaar afgestemd. De staties vormen tezamen met de architectuur en materiaal van het gebouw één ensemble. Zo zijn ook alle kopse kanten van de leistenen in aarderood geschilderd. Deze kleur komt terug in decoratieve randen en omkaderingen in de bakstenen muren door de gehele kerkzaal.

De kleuren die Bleys voor het werk heeft gebruikt, sluiten dus aan bij de kleuren van de architectuur. De stijl en de kleurovereenkomsten met de architectuur zijn typerend voor monumentale kunstwerken uit de late 19e eeuw, begin 20e eeuw.

Door misinterpretatie van deze kunststroming zijn tijdens de eerste restauratie keuzes gemaakt waardoor de waarde en stijl van deze kunst uit het oog is verloren. Zo was aangenomen dat de kleuren vervaagd zouden zijn waardoor de staties grauw oogden. De kruiswegstaties zijn vervolgens geheel overschilderd in felle kleuren.

Deze overschilderingen zijn door mij in 2015 weer ongedaan gemaakt. Hiervoor is een speciale oplosmiddel gel samengesteld. Hoewel de staties niet geheel schadeloos zijn gebleven, was de overschildering redelijk goed af te nemen. Het verwijderen geschiedt met de uiterste zorg en met chemicaliën waarvan getest is dat het de originele olieverflaag ongedeerd laat. Daarna is heel terughoudend geretoucheerd en alleen daar waar originele verf verloren is gegaan. De intenties van de kunstenaar worden ten alle tijden gerespecteerd zodat het cultureel erfgoed voor de toekomst bewaard zal blijven.